ਕੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਉਦਯੋਗ ਅਸਤਿਤਵ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ?

ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕ ਫਿਲਮਾਂ ਵੇਖਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਥੀਏਟਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਲੋਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਓਵਰ-ਦ-ਟੌਪ (ਓਟੀਟੀ) ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਵੱਲ ਮੁੜੇ। ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਿੱਜੀ ਸਕ੍ਰੀਨਾਂ 'ਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ, ਇਹਨਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਮਿਸਾਲ ਉਛਾਲ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈ।ਓਟੀਟੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਟਿਕਟ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਆਖਰਕਾਰ, ਮੁਫ਼ਤ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਮਿੰਨੀ ਟੀਵੀ, ਉਭਰੀ, ਯੂਟਿਊਬ ਵਾਂਗੂੰ ਵਿਿਗਆਪਨ-ਸਮਰਥਿਤ ਮਾਡਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਈ। ਹੁਣ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਨੇ ਮਿੰਨੀ ਟੀਵੀ ਨੂੰ ਐਮਐਕਸ ਪਲੇਅਰ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਐਮਐਕਸ ਪਲੇਅਰ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਮੁਫਤ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਫਿਲਮਾਂ, ਲੜੀਵਾਰਾਂ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਡੱਬ ਕੀਤੀ ਕਲਾਸਿਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੇਵਾ - ਇਹ ਸਭ ਮੁਫਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਅਤੇ ਵਿਿਭੰਨ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਲੜਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਤੋਂ, ਸਗੋਂ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਹਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੁੱਦੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਭਖਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲਾਭ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਉੱਤੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਯੋਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਐਕਸ਼ਨ-ਭਾਰੀ ਪਲਾਟ, ਰੀਮੇਕ, ਅਤੇ ਸਟਾਰ-ਸਟੱਡਡ ਕਾਸਟ। ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ, ਸੀਕਵਲ, ਰੀਮੇਡ ਗੀਤ, ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ-ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਸਿਰਜਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ, ਕਈ ਵਾਰ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਕਸਰ ਡੂੰਘਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਤੋਂ ਤ੍ਰਸਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਚਾਰ-ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਦਾ ਜਾਦੂ ਜੋ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਸੀਟ ਲੈ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਵਹਾਰਕ ਪਰ ਅਕਸਰ ਭੁੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਿਨੇਮਿਕ ਮੁੱਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਉੱਚ-ਬਜਟ ਵਾਲੀਆਂ ਬਲਾਕਬਸਟਰਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਦਾਰਥ ਨਾਲੋਂ ਤਮਾਸ਼ੇ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। "ਜਵਾਨ" ਅਤੇ "ਪਠਾਨ" ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ - ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੱਡੀ ਵਪਾਰਕ ਸਫਲਤਾਵਾਂ - ਔਸਤ ਸਕਰੀਨਰਾਈਟਿੰਗ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਸ਼ਨ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ ਦੀ "ਦਿਲਵਾਲੇ" ਅਤੇ "ਹੈਪੀ ਨਿਊ ਈਅਰ" ਵਰਗੀਆਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ, "ਦਿਲਵਾਲੇ ਦੁਲਹਨੀਆ ਲੇ ਜਾਏਂਗੇ" ਅਤੇ "ਸਵਦੇਸ" ਵਰਗੀਆਂ ਉਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਮਾਸਟਰਪੀਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਲਮਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ "ਹਮ ਆਪਕੇ ਹੈ ਕੌਨ" ਵਰਗੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਲਾਸਿਕ ਤੋਂ "ਟਾਈਗਰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ" ਅਤੇ "ਕਿਕ" ਵਰਗੀਆਂ ਫਾਰਮੂਲੇਕ ਐਕਸ਼ਨ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮਾਂ ਵੱਲ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਫਿਲਮਾਂ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਡੂੰਘਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਜੋ ਕਲਾਸਿਕ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਲੀਵੁਡ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ 'ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ "ਸ਼ੋਲੇ" ਅਤੇ "ਮੁਗਲ-ਏ-ਆਜ਼ਮ" ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਆਪਣੀ ਬਿਰਤਾਂਤਕ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਮੁੱਲ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦ ਹਨ - ਉਹ ਗੁਣ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਮਕਾਲੀ ਉੱਚ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਇਬ ਹਨ।

ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਇਹ ਖਾਤਮਾ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਢਾਂਚੇ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੇਖਰ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਮਣੀ ਰਤਨਮ ਵਰਗੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸ਼ੇਖਰ ਕਪੂਰ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਇਹ ਦੱਸਦਿਆਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਕਲਾਤਮਕ ਜੋਖਮ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਧੱਕ ਕੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਸਟੂਡੀਓ, ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਰਚਨਾਤਮਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਾਲੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਟੂਡੀਓ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫ਼ਿਲਮਸਾਜ਼ ਸ਼ਿਆਮ ਬੈਨੇਗਲ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਸਟੂਡੀਓ-ਬੈਕਡ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਲਾਈਨ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਦਾ ਉਭਾਰ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਟੂਡੀਓ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹਾਵੀ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਜਟ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਵੀਐਫਐਕਸ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੂੰ ਆਮਦਨੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਓਰਮੈਕਸ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2023 ਵਿੱਚ, ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ 40% ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 1% ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਛੋਟੀਆਂ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਘੱਟ-ਬਜਟ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੁੱਟਣ ਜਾਂ ਸਫਲ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। "ਗਣਪਥ" ਅਤੇ "ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ" ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੇ-ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਹਿੱਟ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਫਿਲਮਾਂ, ਭਾਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਪਣੀ ਛਾਪ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀਆਂ, ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਫਾਰਮੂਲਾ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।

ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿੱਤੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਚੋਟੀ ਦੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੀਸ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਫਿਲਮ ਦੇ ਬਜਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਘਰ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਕਸ਼ੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿਚੋਂ 60 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਲਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਹਾਲੀਆ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ 60 ਕਰੋੜ, ਫਿਲਮ ਦੇ ਕੁੱਲ ਬਜਟ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਇਹ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ, ਜਾਂ ਸੀਜੀਆਈ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤੱਤਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਫੰਡ ਛੱਡਦਾ ਹੈ, ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਕੋਲ ਹੁਣ "ਐਵੇਂਜਰਸ" ਤੋਂ "ਅਵਤਾਰ" ਤੱਕ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਲਪ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ ਉੱਚ-ਮੁੱਲ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰ ਅਕਸਰ ਘੱਟ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ।

ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨਾਲੋਂ ਮੁਨਾਫੇ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਦਾ ਇਹ ਦੁਸ਼ਟ ਚੱਕਰ ਸੁਤੰਤਰ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਥੀਏਟਰ ਵਿਚ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੇ-ਬਜਟ ਰਿਲੀਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿਬਾਕਰ ਬੈਨਰਜੀ ਵਰਗੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਸੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਤੰਤਰ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਕਸਰ ਸਿਨੇਮਾਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਮ-ਟਾਈਮ ਸਲਾਟ ਬੜੇ ਘੱਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। "ਦਿਲਵਾਲੇ ਦੁਲਹਨੀਆ ਲੇ ਜਾਏਂਗੇ" ਵਰਗੀਆਂ ਕਲਾਸਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਅੱਜ ਦੇ ਬੇਰਹਿਮ ਰੀਲੀਜ਼ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਅਸਫਲ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਫਿਲਮਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ "ਆਲ ਦੈਟ ਬ੍ਰਿਥਸ" ਅਤੇ ਖੁਦੀਰਾਮ ਬੋਸ 'ਤੇ ਜੀਵਨੀ ਫਿਲਮ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਥੀਏਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।

ਸੀਮਤ ਥੀਏਟਰ ਉਪਲਬਧਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟਿਕਟਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਹੋਰ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿੱਲੀ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨਗਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਇੱਕ ਥੀਏਟਰ ਟਿਕਟ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਖਰਚ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਦਰਸ਼ਕ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਓਟੀਟੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਸਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਪਾਰਕ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਮੱਧਮਤਾ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸਮਗਰੀ ਅਤੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਟੂਡੀਓ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਧ ਰਿਹਾ ਪਾੜਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸਾਰਥਕ ਸਿਨੇਮਾ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਭੁੱਖ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। "12ਵੀਂ ਫੇਲ" ਅਤੇ "ਲਾਪਤਾ ਲੇਡੀਜ਼" ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਮਾਮੂਲੀ ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਸਨ, ਲਾਭਦਾਇਕ ਬਣ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਚਸਪ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਸਟਾਰ ਪਾਵਰ ਜਾਂ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਸੈੱਟ, ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੋਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਜਾਵੇਦ ਅਖਤਰ ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੇ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਤਾ ਨਾਲ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਖਤਰ ਨੇ 1970 ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਏ ਗਏ "ਐਂਗਰੀ ਯੰਗ ਮੈਨ" ਕਿਰਦਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਅਯਾਮੀ ਪਾਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਸਕ੍ਰੀਨਾਂ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਪਾਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਡੂੰਘਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦਗਾਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਰਚਨਾ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨੇ ਅਨੁਭਵੀ ਰਚਨਾਤਮਕਾਂ ਨੂੰ ਨੌਜਵਾਨ ਐਬੀਏਜ਼ (ਮਾਸਟਰਜ਼ ਆਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਐਡਮਿਿਨਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ) ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੁਨਾਫੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਰਥਪੂਰਨ ਸਿਨੇਮਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।

ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਓਟੀਟੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਾਂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਰਗੇ ਬਾਹਰੀ ਦਬਾਅ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਬੈਠੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਮੁੱਦੇ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਟੂਡੀਓ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ਰਿਟਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਦਯੋਗ ਉਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਖਰਕਾਰ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦਾ ਬਚਾਅ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁਨਾਫੇ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਦੂਰ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ, ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਅਖੰਡਤਾ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਗਲੋਬਲ ਸਮੱਗਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਤੱਤ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਇਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਪੱਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਦਯੋਗ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਚੇ, ਸੋਚਣ ਵਾਲੇ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਵਾਪਰਨ ਲਈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਰਸ਼ਕ ਸਤਹੀ ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ - ਉਹ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਦੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਲਮਾਂ ਜੋ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਹੋਣ।